Rola oświaty i szkolnictwa w procesie
kształtowania się świadomości narodowej
na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim

Białystok, 16-17 listopada 2006 r.

Organizatorzy:

• Naczelna Dyrekcja Archiwów Państwowych w Warszawie

• Instytut Historii Uniwersytet w Białymstoku

• Archiwum Państwowe w Białymstoku

• Archiwum Państwowe w Suwałkach 

• Wydział Zarządzania Politechniki Białostockiej

• Instytut Pamięci Narodowej – Oddział w Białymstoku

• Wyższe Archidiecezjalne Seminarium Duchowne w Białymstoku

Miejsce obrad:

Budynek Wydziału Historyczno-Socjologicznego UwB,
Plac Uniwersytecki 1, Białystok (dzień pierwszy).

Wyższe Archidiecezjalne Seminarium Duchowne
w Białymstoku (dzień drugi).

 

Program konferencji    [pobierz PDF]

Dzień I (16 XI 2006)

10.00 Otwarcie konferencji (Wydział Historyczno-Socjologiczny UwB)

1. Prof. dr Eriks Jekabsons (Ryga), Polskie, litewskie i białoruskie szkolnictwo na Łotwie w latach 1918-1940 – konfrontacja czy wspólne problemy?

2. Prof. dr hab. Marek Rutkowski (Białystok), Funkcjonowanie szkół publicznych i prywatnych w Królestwie Polskim po powstaniu listopadowym.

3. Mgr Mariusz Okułowicz (Białystok), Obraz szkolnictwa rosyjskiego i niemieckiego w Białymstoku i Hamburgu w drugiej połowie XIX wieku w świetle pamiętnika rodziny Commichau.

4. Dr Jan Snopko (Białystok), Między edukacją a polityką. O polskie szkolnictwo w Wilnie podczas okupacji niemieckiej w latach 1915-1918.

11.30 - 11.45. Przerwa

5. Dr Marek Białokur (Opole), Działalność oświatowo-wychowawcza polskiego środowiska w Wilnie u progu XX stulecia w świetle wspomnień. Szkice z dziejów szkolnictwa na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim.

6. Dr Antonia Kozyrska (Toruń), Kwestia języka nauczania religii w szkołach wileńskich diecezji rzymskokatolickiej na początku XX wieku.

7. Dr Joanna Gierowska-Kałłaur (Warszawa), Wpływ szkolnictwa Zarządu Cywilnego Ziem Wschodnich i Litwy Środkowej na kształtowanie się świadomości narodowej wszystkich grup ludności zamieszkujących ziemie byłego Wielkiego Księstwa Litewskiego.

8. Dr Joanna Januszewska-Jurkiewicz (Katowice), Uczniowie wyznania mojżeszowego w szkołach wileńskich w okresie Litwy Środkowej.

14.00 - 15.30 Przerwa

9. Dr Wojciech Śleszyński (Białystok), Wychować lojalnego obywatela. Polityka oświatowa władz polskich na ziemiach północno-wschodnich II Rzeczypospolitej.

10. Prof. dr hab. Władimir F. Ładisiew (Mińsk), Kwestia samoidentyfikacji narodowościowej i kulturowej Białorusinów w II Rzeczypospolitej.

11. Dr Barbara Kubis (Opole), Wpływ wychowania rodzinnego na kształtowanie się świadomości narodowej na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim.

12. Dr Aleksander Wabiszczewicz (Brześć), Działalność organizacji kulturalno-oświatowych na Białorusi Zachodniej okresu międzywojennego w historiografii.

13. Dr Wasil Kusznier (Mińsk), Białoruska historiografia o rozwoju szkolnictwa na Białorusi Zachodniej.

Dyskusja

18.00 Kolacja (spotkanie integracyjne)

Dzień II (17 XI 2006)

9.30. Początek obrad (Wyższe Archidiecezjalne Seminarium Duchowne w Białymstoku)

1. Ks. Prof. dr Tadeusz Krahel (Białystok), Seminarium Duchowne w Białymstoku (1820-1843).

2. Dr Dariusz Matelski (Poznań), Rola oświaty i szkolnictwa w procesie kształtowania się świadomości narodowej Niemców na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim.

3. Dr Edmund Jarmusik (Grodno), Rola Kościoła i rodziny w religijnym wychowaniu dzieci i młodzieży na Białorusi.

4. Dr Małgorzta Ocytko (Białystok), Wpływ studiów w szkołach wyższych międzywojennej Czechosłowacji na kształtowanie się białoruskiej świadomości narodowej.

5. Dr Joanna Sadowska (Białystok), Ustawodawstwo jędrzejowiczowskie wobec szkolnictwa mniejszości narodowych.

11.30 - 11.45 Przerwa

6. Ks. dr Adam Szot (Białystok), Rola Krucjaty Eucharystycznej Dzieci w wychowaniu religijnym młodego pokolenia w latach trzydziestych XX wieku.

7. Dr Grzegorz Zackiewicz (Białystok), Seweryn Wysłouch o problemie kształtowania się białoruskiej świadomości narodowej na kresach Wschodnich II Rzeczypospolitej.

8. Mgr Elena Paszkowicz (Mińsk), Udział polskich organizacji polityczno-społecznych w edukacji ludności ziem północno-wschodnich II Rzeczypospolitej (Białoruś Zachodnia).

9. Mgr Janina Smorzewska (Warszawa), Wychowanie młodzieży i działalność oświatowa osadnictwa wojskowego (1920-1940).

10. Mgr Andrzej Smolarczyk (Białystok), Powszechność nauczania w województwie poleskim (1919-1939).

13.15 - 14.30 Przerwa

11. Prof. dr. hab. Siergiej Jackiewicz (Brześć), Szkolnictwo narodowe na pograniczu polsko-litewsko-białoruskim w latach 1939-1941.

12. Mgr Jerzy Aoutuchiewicz (Białystok), System oświaty sowieckiej wobec polskich dzieci deportowanych w latach 1940-1946.

13. Dr Dariusz Magier (Lublin), Jaką świadomość kształtowała oświata Polski stalinowskiej? Ustrój szkolnictwa w pierwszych latach Polski Ludowej.

14. Dr Krzysztof Sychowicz (Białystok), Działalność aparatu bezpieczeństwa wobec środowisk oświatowych w województwie białostockim w latach 1945-1949.

15. Mgr Sławomir Iwaniuk (Białystok), Szkolnictwo białoruskie w świetle akt PPRN i UP w Hajnówce z lat 1946-1975.

16. Dr Agnieszka Kulik-Jęsiek (Częstochowa), Pedagogika Jana Pawła II a kultura pograniczy.

17.00 Dyskusja zamykająca obrady konferencji