Wystawa

Polskie Stronnictwa Ludowe w wyborach do Sejmu Ustawodawczego

19 I 1947 r. odbyły się wybory do Sejmu Ustawodawczego. Komuniści chcieli, ażeby jak najwięcej partii startowało w bloku demokratycznym, w którym decydowaliby o rozdziale mandatów. Ostatecznie w skład Bloku Stronnictw Demokratycznych weszły następujące partie: Polska Partia Robotnicza, Polska Partia Socjalistyczna, Stronnictwo Ludowe i Stronnictwo Demokratyczne. Jedyna opozycyjna licząca się wówczas partia polityczna Polskie Stronnictwo Ludowe z prezesem Stanisławem Mikołajczykiem na czele poszła do wyborów samodzielnie. Stąd też stała się obiektem licznych ataków i represji ze strony ówczesnych władz. Na miesiąc przed wyborami w więzieniach znajdowało się 147 kandydatów z list okręgowych PSL, 15 kandydatów z listy państwowej, około 2 tys. członków zarządów gminnych, powiatowych i wojewódzkich, oraz około 5 tys. osób wytypowanych przez PSL jako mężowie zaufania w komisjach wyborczych. W czasie samych wyborów dochodziło do licznych nadużyć i fałszerstw.

Ostatecznie według oficjalnych ówczesnych danych na terenie kraju na ogólną liczbę 12701056 uprawnionych do głosowania, udział w wyborach wzięło 11244873 osób (89,9%). Z tego na listę PSL padło 1154847 głosów (10,3%). Dało to zaledwie 28 z 444 mandatów w nowo powołanym Sejmie.

W zasobie Archiwum Państwowego w Białymstoku znajdują się liczne dokumenty ilustrujące rolę jako odegrało PSL w okresie powojennym na terenie Białostocczyzny jak i represje jakich doznało te stronnictwo w latach 1944-1947.

Niestety materiał ten jest rozproszony. Najwięcej dokumentów można znaleźć w następujących zespołach archiwalnych: Urząd Wojewódzki Białostocki 1944-1950 (nr zesp. 71), Wojewódzka Rada Narodowa w Białymstoku 1944-1950 (nr zesp. 75), Wojewódzki Urząd Informacji i Propagandy w Białymstoku 1944-1950 (nr zesp. 85), Komitet Wojewódzki PPR w Białymstoku 1944-1948 [1949] (nr zesp. 1056).

Kilkanaście dokumentów ilustrujących udział Polskiego Stronnictwa Ludowego w wyborach do Sejmu Ustawodawczego prezentujemy poniżej.

Aby obejrzeć pełnowymiarowe wersje dokumentów, wystarczy kliknąć na miniaturach
(są to duże pliki - użytkownicy modemów muszą poczekać dłuższą chwilę na wczytanie).




(wystawy)